Tony Sale Award voor ENIAC-module

De door het HNF nagebouwde werkende ENIAC-module is in London onderscheiden met de Tony Sale Award 2016. Daarmee wordt waardering uitgesproken voor de unieke reconstructie, die de bediening van de eerste elektronische computer ENIAC uit 1946 ook voor het grote publiek begrijpelijk maakt.

De ENIAC had de omvang van een flinke kamer en werd met behulp van kabels en draaiknoppen geprogrammeerd. Een moeizaam karwei dat vooral door vrouwen werd gedaan. Voor de tentoonstelling “In het begin was er Ada. Vrouwen in de computergeschiedenis”, die het HNF in 2015/16 organiseerde, bouwden de museummedewerkers rondom HNF-directeur dr. Jochen Viehoff een werkende kopie van een invoerpaneel, dat eenvoudig te bedienen is en museumbezoekers laat zien hoe deze vroege computer werd bediend.

Programmeren als lichamelijke arbeid

De gerenommeerde computerhistoricus en voorzitter van de jury, prof. Martin Campbell-Kelly, was in Londen vol lof voor het werk van het team uit Paderborn: “De reconstructie van het HNF laat in een oogopslag de betekenis van de ENIAC zien. Hij is robuust en ideaal voor een belevingsmuseum, om bezoekers te laten zien dat het programmeren van computers vroeger lichamelijke arbeid was. “Terwijl de ENIAC in de jaren 40 van de vorige eeuw een computer was die alleen door experts kon worden bediend, kunnen bezoekers in het HNF nu een optelsom, maar ook het berekenen van een reeks Fibonacci-getallen uitproberen.

Na eerst te zijn ingezet in de thematentoonstelling “In het begin was er Ada", is de kopie inmiddels onderdeel van de permanente collectie van het HNF. Hij is in de enscenering van de ENIAC opgebouwd, waar ook meerdere originele onderdelen van de computer worden tentoongesteld.

Glimlampen en rimpellak

De prijs werd in Londen in ontvangst genomen door HNF-directeur dr. Jochen Viehoff en Johannes Blobel. Blobel is medewerker aan het Heinz Nixdorf Instituut van de Universiteit Paderborn en verantwoordelijk voor de programmering van de reconstructie. De adviseur van het HNF, Rainer Glaschick, werkte de basis voor de installatie uit en de restaurateur van het museum, Bernhard Fromme, zorgde voor de natuurgetrouwe vormgeving met glimlampen en rimpellak. Gregor Golombek van het HNF was verantwoordelijk voor de elektronische schakelingen.

De Tony Sale Award wordt sinds 2012 elke twee jaar uitgereikt door de Britse Computer Conservation Society voor de beste reconstructie van een historische computer. De prijs is vernoemd naar Tony Sale (1931-2011), die niet alleen naam maakte met een werkende kopie van Colossus, een computer die in de Tweede Wereldoorlog hielp het Duitse berichtenverkeer te ontcijferen. Sale was ook een van de oprichters van het National Museum of Computing in het Engelse Bletchley Park.