Computers in het naoorlogse Duitsland – Ondernemingen en uitvinders

Konrad Zuses ZUSE KG en Heinz Nixdorfs Labor für Impulstechnik lagen aan de basis van de computerindustrie in het naoorlogse Duitsland. In 1949 wist Zuse met de huurinkomsten van zijn aan de ETH in Zürich uitgeleende ZUSE Z4 een bedrijf in Neukirchen op te richten. Hier werd naast computer add-ons en de ZUSE Z5 ook de eerste seriegeproduceerde Zuse-computer, de ZUSE Z11, gebouwd.

IBM

Vooral IBM heeft een doorslaggevende rol gespeeld binnen de geschiedenis van de computer in het naoorlogse Duitsland. In 1949 werd de hoofdzetel van het tot IBM omgedoopte Dehomag van Berlijn naar Böblingen verplaatst. Hier werd vanaf 1958 de succesvolle transistorcomputer, de IBM 1401, geproduceerd.

Midden jaren ´50 was de concurrentie op de Duitse markt erg hard: naast IBM en UNIVAC boden ook Britse, Franse en Nederlandse firma´s vacuümbuizencomputers uit alle kwaliteitsklassen aan.

Vele impulsen binnen de elektrotechnische industrie waren afkomstig van Duitse wetenschappers: medewerkers van de PERM-ontwikkelingsgroep werkten als raadgever bij Siemens, SEL engageerde jonge medewerkers uit het Alwin Walther-instituut voor de bouw van de ER 56, en Heinz Billing hielp Konrad Zuse bij het ontwerp van een krachtig trommelgeheugen voor de Z22.

Een nieuwbegin

Joachim Lehmann slaagde er in, zijn aan de universiteit van Dresden ontwikkelde D4a bij de kantoormachinebouwer Cellatron in Zella-Mehlis in serie te laten produceren. Schoppe & Faeser uit Minden, een firma die reeds met mechanische differentiaalanalysatoren naam gemaakt had, begon systemen van de Amerikaanse firma Librascope na te bouwen. Een LGP 30 (een "kleine computer" met trommelgeheugen), een ZUSE Z11, een ZUSE Z23 en componenten van verschillende andere computers zijn in de tentoonstelling te zien.

Informaticaopleiding

Met de verspreiding van geautomatiseerde gegevensverwerking in de Duitse ondernemingen steeg de vraag naar consultatie. Reeds in 1958 richtte de wiskundige Dr. Hans Konrad Schuff in Dortmund de "Mathematischen Beratungs- und Programmierdienst" op. Bijna tien jaar later startten de eerste Duitse universiteiten met een informaticaopleiding.